THE TURKISH MILITARY OPERATION IN IRAQI KURDISTAN 16 AUGUST 1986
A HISTORICAL STUDY
DOI:
https://doi.org/10.26436/hjuoz.2025.13.1.1487Keywords:
Turkish policy, Military operations, Kurdish movement, Iraqi Kurdistan, Iraq and IranAbstract
Turkish policy towards the Kurdish national movement in Iraqi Kurdistan is one of the key subjects of the Kurdish national liberation movement, as the Kurdish national liberation movement in Iraq has influence on the Kurdish movement in other Kurdistan parties. The main significance of this research is the evaluation of the Turkish policy and strategy towards the Kurdish movement. This study concentrates on the reasons behind declaring the military operations in the areas of Iraqi Kurdistan borders as well as its reflection. Hence, Turkey paid a great attention to its economic interests in Iraq and Kurdistan region particularly. Because of this, Turkey and Iraq have had close relationships. Also, the Iraqi role and Iraq-Iran war had been evaluated in this study. This study seeks to answer the following questions: Has Turkish policy influenced the Kurdish movement in Iraq? Has the Kurdish liberation movement in Iraq had an impact on internal affairs in Turkey? Do developments in the Kurdish movement threaten Turkey's interests and unity? What are the outcomes of the military operations in Kurdish border areas? What were the domestic and international responses to Turkish military intervention in Iraqi Kurdistan? Accordingly, this research was selected to provide a historical analysis of the Kurdish situation and to clarify the extent of Turkish policy's influence on them.
References
به‌لگه‌نامه:
به‌لگه‌نامه‌یێن ئه‌رشیڤێ كومارا توركیا:
-Başbakanlık Kanunlar ve Kararlar Tetkik Genel Müdürlüğü, (BKKTGM),no:114-992,18.3.1986
-Başbakanlık Kanunlar ve Kararlar Tetkik Genel Müdürlüğü, (BKKTGM),no:114-1220,18.9.1986
به‌لگه‌نامه‌یێن هه‌والگێرییا ئه‌مریكی CIA :
- CIA, 1985, The Kurds Turn Towards Terrorism, Terrorism Review, from director of central intelligence agency to the department of state, Washington., D.C., 10 January 1985.
- CIA, 1985, Iraq: Kurdish Situation Worsens, Near East and South Asia Review, director of central intelligence agency, from the office of Near East-South Asia Analysis to the department of state, Washington., D.C., 24 May 1985.
- CIA, 1986, Iraq: The Kurds Strike Kirkuk, Near East and South Asia Review, director of central intelligence agency, from the office of Near East-South Asia Analysis to the department of state, Washington., D.C., 7 November, 1986.
رۆژنامه
رۆژنامه‌یێن ب زمانێ توركی
Cumhuriyet Gazetesi
Cumhuriyet Gazetesi,21748,13 Mart1985
Cumhuriyet Gazetesi,21930,16 Eylül 1985
Cumhuriyet Gazetesi,22000,25Kasım 1985
Cumhuriyet Gazetesi, 22038,2 Ocak 1986
Cumhuriyet Gazetesi, 22041,5 Ocak 1986
Cumhuriyet Gazetesi, 22083,16 Şubat 1986
Cumhuriyet Gazetesi,22091,24 Şubat 1986
Cumhuriyet Gazetesi, 22107,12 Mart 1986
Cumhuriyet Gazetesi,22174,18 Mayıs 1986
Cumhuriyet Gazetesi,22180,24 Mayıs 1986
Cumhuriyet Gazetesi, 22352,17 Kasım 1986
Cumhuriyet Gazetesi, 22355,20 Kasım 1986
Cumhuriyet Gazetesi, 22262,16 Ağustos1986
Cumhuriyet Gazetesi,22263,20 Ağustos1986
Cumhuriyet Gazetesi, 22266,23 Ağustos1986
Cumhuriyet Gazetesi, 22271,28 Ağustos1986
Cumhuriyet Gazetesi, 22277,3 Eylül 1986
Cumhuriyet Gazetesi,22278,4 Eylül 1986
Cumhuriyet Gazetesi, 22342,7 Kasım 1986
Milliyet Gazetesi
Milliyet Gazetesi, 13928,20 Ağustos 1986
Milliyet Gazetesi,13936,28 Ağustos 1986
Milliyet Gazetesi,13942,4 Eylül 1986
رۆژنامه‌یێن ب زمانێ كوردی
- ده‌نگی كوردستان، گوتاری ئێزگه‌ی ده‌نگی كوردستان-عیراق،14/12/1980
- رزگاری ده‌نگی یه‌كێتی شوره‌شگێرانی كوردستان،12،ئاب 1986
- رزگاری ده‌نگی یه‌كێتی شوره‌شگێرانی كوردستان،ژ:8، ئادار 1986
- رزگاری ده‌نگی یه‌كێتی شوره‌شگێرانی كوردستان،ژ:14،ئه‌یلول 1986
رۆژنامه‌یین ب زمانێ عه‌ره‌بی
- أخبار كردستان،141، اذار1986
- أخبار كردستان،147، اب 1986
- الشرارة،العدد: 8، اب 1986
گوڤارێن زانستی
گوڤارێن ب زمانێ كوردی
- رۆژهه‌لاتی،زریان، 2006، "ئه‌گه‌ری ئه‌نجامدانی ئۆپه‌راسیۆنی سه‌ربازیی توركیا له هه‌رێمی كوردستان (فاكته‌ر و ئاسته‌نگه‌كانی)"، دوسێی توركیا، ژماره: (4)، سلێمانی،چریا دووێ 2006، (ل 5-17)
- نیكبخت،سالح،2008، "ده‌ره‌نجامی هێرشی توركیا بۆ سه‌ر خاكی عێراق"، دوسێی توركیا ، ژماره (7)، سلێمانی،كانوونا دووێ 2008، (ل 7-27)
- غه‌فووری،وریا ، 2015، "په‌یوه‌ندییه‌كانی ئێران و عوسمانی/توركیا و فاكته‌ره كاریگه‌ره‌كان"، دوسێی توركیا، ژماره: (11)، سلێمانی،چریا دووێ 2015، (ل 37-52)
- پێشه‌نگ، ئاب 1986 ،"به‌یاننامه‌ی جود ده‌رباره‌ی ده‌ستدرێژییه‌كه‌ی توركیا"، گوڤاری راگه‌یاندنی پارتی دیموكراتی كوردستان، 12، ئاب1986 ، (ل 20-21)
گوڤارێن ب زمانێ توركی
KEKEVİ, Serkan, 2016, ‘’ Yakın Dönem Türkiye-İran İlişkileri‘’,Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi,Cilt:xxxv, Sayı 1, ss. 33-66.
ÖZDEMİR, Seçil, 2020 ,‘’ İran-Irak Savaşı : Türkiye sınırlarında Terörizme Etkisi’’, Akademik Bakış Dergisi, Cilt:13,S. 26, Yaz 2020, ss. 49-80.
REÇBER, Kamuran, 2007, ‘’ Türkiye’nin Irak’ın Kuzeyi’nde Sınır Ötesi Operasyon ve Sıcak Takip Hakkı ‘’, Uluslararası Hukuk ve Politika Dergisi, Cilt 3, No: 9, ss. 16-17.
په‌رتووك
په‌رتووكێن ب زمانێ كوردی
ئالسن،رابرت،2013، په‌یوه‌ندی ئیران و توركییه و مه‌سه‌له‌ی كورد ، و:حامید ره‌شیدی زه‌رزا،ب.ج.
بارزانی1، مه‌سعود،2021 ، بارزانی و بزوتنه‌وه‌ی رزگاریخوازی كورد شورشی گولان 1975-1990،ب.ج،به‌رگێ چارێ، به‌شێ ئێكێ
بارزانی2، مه‌سعود،2021 ، بارزانی و بزوتنه‌وه‌ی رزگاریخوازی كورد شورشی گولان 1975-1990،ب.ج،به‌رگێ چارێ، به‌شێ دووێ
ره‌شید، سه‌لاح، 2017، مام جه‌لال دیداری ته‌مه‌ن له لاوێتیه‌وه بۆ كوشكی كوماری،به‌شی دووه‌م، سلێمانی.
نێروه‌یی، پ.د. عه‌لی ته‌ته‌ر، 2019، بزاڤی رزگاریخوازی نه‌ته‌وه‌یی كورد له كوردستانی عێراق له ساله‌كانی جه‌نگی عێراق-ئیران دا (1980-1988)، چ2، دهوك
په‌رتووكێن ب زمانێ توركی
ABBAS,Dr.Ziya,2022, ‘’ Türkiye - Irak İlişkileri‘’, editörler: (Tuğluoğlu, Fatih), (Yıldırım, Cihat), (Okumuş,Osman), 20. Yüzyılda Türkiye – Ortadoğu İlişkileri, 2.Baskı, Ankara
MARCUS,Aliza, 2015, Kan ve İnanç PKK ve Kürt Hareketi, Çev: Ayten Alkan, İstanbul.
ÖZDAĞ, Prof.Dr. Ümit, 2018, Türk Ordusunun Kuzey Irak Operasyonları, Ankara
ÖNDER, Mehmet Seymen, 2015, Devlet ve Pkk İkileminde Korucular, İstanbul.
په‌رتووكێن ب زمانێ فارسی
-الیما،بئوار،1999، اخرین مستعمره بحران كردستان تركیه از اغاز تاكنون، تهران
-نقدی نژاد،حسن، 2009،روابط ایران و تركیه؛حوزه‌های همكاری و رقابت، تهران
په‌رتووكا ب زمانێ عه‌ره‌بی
-حسن،د.جرجیس،1990، تركیا في الاستراتیجیة الامریكیة بعد سقوط الشاه، ط1،د.م.
نامه و تێزێن زانكۆیێ
ب زمانێ توركی
KARAKOÇ, Jülide, 2009, türkiye’nin dış politikasında kürt sorununun etkisi 1980’lerden bugüne, doktora tezi, Ankara üniversitesi sosyal bilimler enstitüsü uluslararası ilişkiler anabilim dalı, Ankara.
ÖZTÜRK, Onur, 2010,türkiye-ırak ilişkileri ve kürt sorunu (1926-1990) , yüksek lisans tezi, ankara üniversitesi sosyal bilimler enstitüsü uluslararası ilişkiler anabilim dalı, Ankara.
SİLELİ,Turan,2005, 1958’den Günümüze Türkiye-Irak İlişkileri, Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Ana Bilim Dalı, Isparta.
ب زمانێ كوردی
- سه‌لیم،هه‌ژین كه‌مال،2017، هه‌لویستێ توركیا ژ شه‌رێ عێراق-ئیران 1980-1988 ڤه‌كۆلینه‌كا مێژوویی-سیاسی، نامه‌یا ماسته‌رێ، كۆلیژا زانستێن مرۆڤایه‌تی، زانكۆیا دهوك، دهوك.
چاڤپێكه‌ڤتن
-عبدالله، عه‌بدولكه‌ریم فه‌رحان، 12 ئه‌یلول 2024، گوندێ كه‌شانێ (ده‌ڤه‌را گولیان) زاخۆ، 1951
ئه‌رشیڤ (نه‌خشه)
-سه‌لاحه‌ددین، خالد یوسف، 2023، (نه‌خشه‌یێ گوندێن قه‌زا زاخۆ - ده‌ڤه‌رێن سنوورێ كوردستانا عیراقێ )، پشكا جوگرافیا ، كۆلیژا په‌روه‌رده، زانكۆیا زاخۆ، زاخۆ
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2025 Piroz A. Bashar, Hoger T. Tawfiq
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.
Authors who publish with this journal agree to the following terms:
- Authors retain copyright and grant the journal right of first publication with the work simultaneously licensed under a Creative Commons Attribution License [CC BY-NC-SA 4.0] that allows others to share the work with an acknowledgment of the work's authorship and initial publication in this journal.
- Authors are able to enter into separate, additional contractual arrangements for the non-exclusive distribution of the journal's published version of the work, with an acknowledgment of its initial publication in this journal.
- Authors are permitted and encouraged to post their work online.
