كاریگه‌رییا دابه‌شكارى یێن سیسته‌مێ قه‌سیده‌یێ و ئێكه‌تییا تاكه‌دێرێ لسه‌ر وێنه‌یێ شعرا كلاسیكییا كوردى

المؤلفون

  • Kameran I. Khelil پشكا زمانێ كوردى، فاكولتییا زانستێن مرۆڤایه‌تى، زانكۆیا زاخۆ، هه‌رێما كوردستانێ – عیراق.
  • Abdi H. Mohammed پشكا زمانێ كوردى، كۆلیژا په‌روه‌ده‌یا بنیات، زانكۆیا دهوك، هه‌رێما كوردستانێ - عيراق.
  • Abdulrahman Adak به‌شي زمان و چاندا كوردى، زانینگه‌ها ماردین ئارتوكلو، توركیه‌.

DOI:

https://doi.org/10.26436/hjuoz.2018.6.1.297

الكلمات المفتاحية:

سیسته‌مێ قه‌سیده‌یێ، دابه‌شكرن، ئێكه‌تییا تاكه‌دێرێ، ته‌وه‌رێ ئاسۆیى، ته‌وه‌رێ ستوونى

الملخص

قه‌سیده‌ وه‌كو قالبێ شعریێ زال بسه‌ر شعرا كلاسیكییا عه‌ره‌بى و شعرا فارسى یا سه‌بكێ خوراسانى بۆ ماوه‌یه‌كێ درێژ جهێ گرنگیپێدان و لاساییكرنا شاعرێن رۆژهه‌لاتا ئیسلامى بوویه‌،هه‌ر ژبه‌ر ڤێ چه‌ندێ ره‌خنه‌گر و ڤه‌كۆله‌رێن شعرێ و ب تایبه‌ت زانایێن ره‌وانبێژیێ چه‌مك و یاسا و ده‌ستورێن ڤه‌هاندنا شعرێ لسه‌ر بناغه‌یێ نموونه‌یا شعرییا قه‌سیده‌یێ داناینه‌. پشتى بدویماهیكهاتنا سه‌رده‌مێ سه‌بكێ خوراسانى و لاوازبوونا قالبێ قه‌سیده‌یێ، شعرییه‌تا قه‌سیده‌یێ هه‌ر به‌رده‌وام بوویه‌ و گه‌له‌ك ئه‌دگارێن وێ ب شێوه‌یێن جۆراوجۆر د شعرا قوناغێن پشتى هێرشا مه‌غولان دا ژى دهێنه‌ دیتن، سیسته‌مێ قه‌سیده‌یێ و ئێكه‌تییا تاكه‌دێرێ ژ ڤان تایبه‌تمه‌ندییانن، شاعرێ قه‌سیده‌نڤیس لدویڤ سیسته‌مێ قه‌سیده‌یێ شعرا خۆ بۆ سه‌ر دوو به‌شێن سه‌ره‌كى یان زێده‌تر دابه‌ش دكه‌ت و لدویڤ یاسایا ئێكه‌تییا تاكه‌دێرێ هه‌ولا ڤێ چه‌ندێ دده‌ت كو واتایا هه‌ر دێره‌كێ سه‌ربه‌خۆ بیت و په‌یوه‌ندى ب دێرێن دیڤه‌ نه‌بیت،دیاره‌ ڤێ چه‌ندێ كاریگه‌رییه‌كا مه‌زن كرییه‌ سه‌ر شعرێ ته‌نانه‌ت پشتى نه‌مان یان لاوازبوونا قه‌سیده‌یێ ژى، لاساییكرنا شعرییه‌تا قه‌سیده‌یێ و داخباربوون ب ره‌خنه‌یا شعرییا عه‌ره‌بى ــ ئیسلامى بووینه‌ هۆكارێن به‌رده‌وامبوونا ڤان تایبه‌تمه‌ندییان. د شعرا كلاسیكییا كوردى دا ژى ئه‌ڤ دیارده‌یه‌ ب ئاوایێن جیاواز دهێته‌ دیتن، گه‌له‌ك جاران شاعر شعرا خۆ بۆ سه‌ر دوو یان چه‌ند بابه‌ت و تابلۆیێن جیاواز كو چ په‌یوه‌ندییه‌كا ئۆرگانیكییا وه‌سا دناڤبه‌را وان دا نینه‌ دابه‌ش دكه‌ن ، هه‌روه‌سا هه‌ولا ڤێ چه‌ندێ دده‌ن كو د دێره‌كا شعرێ دا واتایه‌كا ته‌مام و سه‌ربه‌خۆ ده‌رببرن بێ كو گرنگیێ بده‌نه‌ په‌یوه‌ندییا ڤان دێران د ته‌وه‌رێ ستوونیێ شعرێ دا، دیاره‌ هه‌ر ئه‌ڤ تایبه‌تمه‌ندیێن قه‌سیده‌یێ واته‌ دابه‌شكارى یێن سیسته‌مێ قه‌سیده‌یێ و باوه‌رى هه‌بوون ب ئێكه‌تییا دێرا شعرییه‌ كو ئه‌زموونا شعرى و ئێكه‌تییا ئۆرگانییا شعرا كلاسیكییا كوردى دئێخنه‌ به‌رگومانێ.

التنزيلات

منشور

2018-03-30

كيفية الاقتباس

Khelil, K. I., Mohammed, A. H., & Adak, A. (2018). كاریگه‌رییا دابه‌شكارى یێن سیسته‌مێ قه‌سیده‌یێ و ئێكه‌تییا تاكه‌دێرێ لسه‌ر وێنه‌یێ شعرا كلاسیكییا كوردى. مجلة العلوم الانسانیة لجامعة زاخو, 6(1), 162–175. https://doi.org/10.26436/hjuoz.2018.6.1.297

إصدار

القسم

مجلة العلوم الانسانیة لجامعة زاخو