نوينەڕاتيا پزيشكەكێ نەئاسایی لـ چيڕوكا بیرەوەریێن مارتنس یا نڤیسە ر ئەلکسەندەر پوپ

المؤلفون

  • علي محمد ابراهيم بەشی زمانی ئینگلیزی، فاکەڵتی ئاداب، زانکۆی سۆران، هەرێمی کوردستان عێراق-عێراق.
  • اسماعيل محمد فهمي سعيد بەشی زمانی ئینگلیزی، فاکەڵتی ئاداب، زانکۆی سۆران، هەرێمی کوردستان عێراق-عێراق.

DOI:

https://doi.org/10.26436/hjuoz.2024.12.2.1351

الكلمات المفتاحية:

Alexander Pope, Historical Context, Scriblerian Club, Surplus Value Theory, Memoirs of Martinus Scriblerus.

الملخص

ئه ڤ ڤەكۆلينه لــ ژێر ناڤ ونيشانێ (نوينەڕاتيا پزيشكەكێ نەئاساییە لـ چيڕوكا بیرەوەریێن مارتنس) یا نڤیسە ر ئەلکسەندەر پوپ، ڤەکۆلین دێ خواندنێ بوو هزرو بیرێن ئەلێکسەندەر پوپ کەتن لــ چیڕوکا وی یا بــ ناڤ و نیشان (بیرەوەریێن ژیان و بەرهەم و ڤەدیتنێن مارتنس سكريبلرس یێن نە ئاسایی) ١٧٤١ بــ گرنگیدان بــ وێنەکرنا کارەکتەرێ سەرەکی وەک پزیشکە کێ نە ئاسایی.  ئه لکسەندەر پوپ د ڤێ چیروکێ دا وەسا ددانیت کو دوو هوشمەندی هەنە، هوشمەندیا راستی و هوشمەنديا بـ دڕەو , و لـ هەمان ده مدا بــ وێنەکرنا کاراکتەرێ سەرەکی هەوڵا هوشیارکرنا جڤاکی ددەت، ژ هوشمەندیا ب دڕەو یا ئەو هەست پێدەکەت. نڤیسەر کاراکتەرێ سەرەکی وەک پزیشکەکێ نە ئاسایی پێشکێش دکەت، کو لــ شوێنەوارێت بهایێن کەلتوری ویێن جڤاکی ئەوێن هاتینە سەپاندن، لــ سەر جەستەو دەرونێ نەخوشا دگەریت ودبینیت ودەستنیشاندکەت، ولــ بەردەوامیا چیڕوکێ دا پزیشک هەوڵددەت چارەسەریيا نەخۆشان بکەت بــ ڕاستڤەکرنا وان بهایین کەلتوری کو ب دیتنا وی دبنە ئاستەنگ درێیا بەختەوەریا تاکان دا.   ئەڤ ڤەکۆلینە پشتبەستنێ بــ رەخنەیا مارکسی دکەت ب تایبەت بیردوزا مارکس یابناڤێ (بهایی زێدە)، ئەوا کو سەرچاوێ هوشمەندیا ب درەو ڤەدگێرینیت بوو خو گونجاندنێ دگەل بهایێن کەلتوری یێن کو هاتینە سەپاندن، کو د بنەرەت دا پەیوەندی دگەل ژێرخانا ئابووری هەیە، لسەر بنیاتێ خاندەکا هویر بۆ هەمی بەش ورستەیێن چیڕوکێ ,خاندنا چیڕوکێ ب ڤێ دیتنێ، مە دگەهینیە وێ چەندێ کا چاوا هەلگرێن هوشمەندیا بـ درەو بـ پەیرەوکرنا (بهایێ زێدە)، کەلتور وژیانەکێ بەرهەم دئينن، کو تاکێن جڤاکی ژ ئێک ڤەتقەتینن وبەدبەخت وسەرگەردان ببن.  ولـ دوماهییێ خواندنا مە گەهشتیە هندەک ئەنجامێن گرنگ وسەرنج راکێش، کو باوەریێ دەتە پسیار وگریمانەیا مە، کو بەلێ نڤیسەری ب رێکا وێنەکرنا کاراکتەرێ سەرەکی خوینەری تێخیتە بەردەم دوو هوشمەندیا (یا براستی ویا بـ دڕەو)، ول هەمان دامدا پشتگیریا هوشیار وقورتالکڕنا تاکان دکەت ژ هوشمەندیا دڕەو، لسەر بنەمایێ ئازادیاکەسی. وهەروەسا د ڤەکولینێ دا ئەو چەندە هاتە ئەنجام کو کاراکتەرێ سەرەکی خودانێ هوشمەندیا ڕاستییە وەک هێمایەک بۆ بەرهنگاربۆن وڕاستڤەکرنا وان بهایێن زال یێن جڤاکی دا، کو دبنە رێگر وئاستەنگ لـ هەمبەری ئازادیا تاکان سەر ئەنجامێ ڤێ چەندێ ژی، کاراکتەرێ سەرەکی دکەڤتیە ناکوکی دگەل جڤاکی وبهایێن وێ، ئەڤە ژی سەر دکێشتە وێ چەندێ کو لێک دوراتیا دناڤبەرا کارەکتەرێ سەرەکی وجڤاکی پەیدابیت ودگەل رویدان وبەرهنگاریێ بەرفڕەهتر لێبێهێت. و لــ دۆماهیێ بــ پێشکێشکرنا چارەسەریان کاراکتەرێ سەرەکی خوینەری شوکدکەت، کو ئازادی وبەختەوەریا کەسان، گرێدایی چارەسەریێن بنگەهینە، لــ سەر بنەمایێ هاتنەڤەیا بهایێن جڤاکی یێن کو هەڤ ئاراستەیێ تێگەها هوشمەندیا راستی بن .                                  

المراجع

Works Cited

Ackroyd, P. (2002). Memoirs of the Extraordinary Life, Works and Discoveries of Martinus Scriblerus. London: Hesperus Press Limited.

Bresseler, C. E. (2011). Literary Criticism An Introduction to Theory and Practice (Fifth Edition ed.). Boston: Pearson Education, Inc.

Cooke, A. L. (1944). The Shadow of Martinus Scriblerus in Hawthorne's "The Prophetic Pictures". The New England Quarterly, 17(4), 597-604. Retrieved from https://www.jstor.org/stable/361811

Eagleton, T. (1976). Marxisim and literary Criticism. Berkeley and Los Angeles , California: University of California Press.

Hammond, B. S. (1988). Scriblerian Self-Fashioning. 18(Pope, Swift, and Their Circle Special Number), 108-124. Retrieved from https://www.jstor.org/stable/3508192

Harland, M. (Ed.). (1950). Character Sketches of Romance, Fiction And the Drama (Vol. VI). New York: The Rev.E.Cobham Brewer,LL.D.

JOHNSON, J. W. (1967). THE FORMATION OF ENGLISH NEO-CLASSICAL THOUGHT . P R INC E TON, NEW J E R S E Y: PRINCETON UNIVERSITY PRESS .

Johnson, S. (1910). Johnson's Life on Pope. (P. Peterson, Ed.) London: Macmillan and Co.

Marx, K., & Engels, F. (1970). The Communist Manifesto. New York: Washington Square Press.

Palmeri, F. (2001). 38(4), 330-354. Retrieved from https://www.jstor.org/stable/40247315

Pope, A. (2002). Memoirs of The Extraordinary Life, Works, and Discoveries of Martinus Scriblerus. (P. Ackroyd, Ed.) London: Hesperus Press Limited.

Rivkin, J., & Ryan, M. (Eds.). (2000). Literary Theory An Anthology. UK: Blackwell.

Rogers, P. (Ed.). (2007). The Cambridge Companion to Alexander Pope. New York: Cambridge University Press.

Rudy, J. (1988). The Eighteen Century . London: B.T. Bastford Ltd.

Tilak, R. (2012). History of English Literature. Delhi: Surjeet Publication.

منشور

2024-06-24

كيفية الاقتباس

ابراهيم ع., & سعيد ا. (2024). نوينەڕاتيا پزيشكەكێ نەئاسایی لـ چيڕوكا بیرەوەریێن مارتنس یا نڤیسە ر ئەلکسەندەر پوپ. مجلة العلوم الانسانیة لجامعة زاخو, 12(2), 428–436. https://doi.org/10.26436/hjuoz.2024.12.2.1351

إصدار

القسم

مجلة العلوم الانسانیة لجامعة زاخو