DAHÛRÎNA ÇÎROKA XELÎL BEG Û PERÎŞAN XANIMÊ

المؤلفون

  • Nesim SÖNMEZ Beşa Ziman û ÇandaKurdî- Zanîngeha Van Yüzüncü Yılê/Turkîya.

DOI:

https://doi.org/10.26436/hjuoz.2022.10.2.929

الكلمات المفتاحية:

Çîrok، Serhed، Xelîl Beg، Perîşan Xanim، Behlûl Paşa

الملخص

Çîrok, bi gelemperî di edebîyata dinyayê da û di edebîyata kurdî da pirê caran bûne mijara lêkolînan. Wek pênase çîrok tê maneya di kiraseke pexşanî da bi terzeke edebî û bi kurtasî hûnandina bûyerên rasteqînî û xeyalî. Çîrok, bi kurtinî û bûyera xwe ya ne tevlihevî û bi hindikayîya qehremanên xwe ji romanê hatîye veqetandin. Di çîrokê da bi piranî sînorê cihê bûyerê kifşkirî ye, vebêjer li ser mijarê hûr dibe û vegotina wê jî eşkera û zelal e. Çîroka Xelîl Beg û Perîşan Xanimê jî kiraseke edebî li xwe kirîye, bûye keresteya folklor û edebîyata kurd ya gelerî. Bûyera çîrokê li herêma Serhedê, di navbera bajarê Bazîd û Subhangolê da derbas dibe. Lehengên wê yên sereke birazayê Behlûl Paşa Xelîl Beg û Perîşan Xanima keça Emer Axayê Milî ne. Têda ji alîyekî va evîndarî û ji alîyê din va îxanet, fesadî û bêbextî heye. Di vê vekolînê da li gor varyantên çîrokê ji alîyê ruxsarî û naverokê va li ser hatîye rawestandin, zimanê wê, lehengên wê, cihê ku bûyer lê qewumîye û bi çi rengî hatîye hûnandin hatîye nirxandin.

المراجع

Doğan Kaya, (2007). Ansiklopedik Türk Halk Edebiyatı Terimleri Sözlüğü, Weş. Akçağ, Ankara.
Ehmedê Xanî, (2010). Mem û Zîn, Weşanên Wezareta Çandê û Geştûgerîyê, Ankara.
Fettah Timar, (2021). Destanên Kurdî I-II, weşanên “Ar”, Stenbol.
Hikmettin ATTI, (2013). Lêkolîneke Folklorî Li Ser Destana Mem û Zînê, (Teza Mastirê ya neçapkirî), Zanîngeha Mardîn Artukluyê, Enstîtûya Zimanên Zindî yên li Tirkiyeyê, Mardîn.
İkram İşler, (2016). Mîrza Mihemed û Çavreşa Qîza Mîrê Ereban, weşanên Sîtav, Wan.
Karzan Mihemed, (2013). Geştî Kont Dusêrsî Bo Kurdistan (1839-1840), Binkey Jîn Yayınları, Süleymaniye.
Mehmet Gültekin, (2014). “Batılı Eski Gezginler ve 1800-1900 Yıllarında Bayezid” [Https://gilidax.wordpress.com/2014/01/11/dogubayazit-tarihi/], (Ragehandin:10.01.2022).
Pertev Naili, Boratav, (2003). 100 Soruda Türk Folkloru, Weşanên K. Kitaplığı, İstanbul.
Rohat Alakom, (2013). Di Folklora Kurdî de Serdestiyeke Jinan, Çapa Duyem, Weşanên Awesta, Stenbol.
Quran, Sûreya Yûsuf: 12/46.
Umay Günay, (1999). “Folklor Mahsullerinin Tabiatı”, Milletlerarası Türkoloji Kongresi, Tebliğler, I-II. İstanbul.
Zeynelabidîn Zinar, (2009). Di Çanda Kurdî De 37 Şaxên Zanistiyê, Weşanên Pencînar, Stockholm.

ÇAVKANÎYÊN ELEKTRONÎK
https://www.youtube.com/watch?v=N455MYTvz2k
(Ragehandin: 15.02.2022, Saet:10: 00)
https://www.youtube.com/watch?v=FwHJh0XQgeU
(Ragehandin: 15.02.2022, Saet:10: 15)
https://www.youtube.com/watch?v=c3buZEs_FQQ
(Ragehandin: 15.02.2022, Saet:10: 30)
https://www.youtube.com/watch?v=IdKRDtbOWmw
(Ragehandin: 15.02.2022, Saet:10: 45)

التنزيلات

منشور

2022-06-30

كيفية الاقتباس

SÖNMEZ , N. . (2022). DAHÛRÎNA ÇÎROKA XELÎL BEG Û PERÎŞAN XANIMÊ. مجلة العلوم الانسانیة لجامعة زاخو, 10(2), 606–613. https://doi.org/10.26436/hjuoz.2022.10.2.929

إصدار

مجلد 10 عدد 2 (2022): June, 30

القسم

مجلة العلوم الانسانیة لجامعة زاخو

الرخصة

يوافق المؤلفين الذين ينشرون في هذه المجلة على المصطلحات التالية

 [CC BY-NC-SA 4.0] يحتفظ المؤلفون بحقوق الطبع والنشر ومنح حق المجلة في النشر الأول مع العمل المرخص له بموجب ترخيص  مشاع المبدع للإسناد

الذي يسمح للآخرين بمشاركة العمل مع الإقرار بحقوق التأليف والنشر الأولي في هذا مجلة

مكن للمؤلفين الدخول في ترتيبات إضافية منفصلة للتوزيع غير الحصري للنسخة المنشورة من المجلة، مع الإقرار بإصدارها الأولي في هذه المجلة

يسمح ويشجع المؤلفين على نشر عملهم عبر الإنترنت