جه‌لاده‌ت به‌درخان ,چاڤكانیێن هاوارێ و كوردانیا بیره‌وه‌ر

الملخص

پشتی هه‌ولێن رۆژنامه‌یا كوردستانێ (1898) و كۆڤار رۆژنامه‌یێن كوردان یێن سته‌نبۆلی, وه‌كى (Kurd Teavun ve Terakki Gazetesi (1908) û Kurdistan (1908) û Rojî Kurd (1913) û Yekbûn (1913) û Jîn (1918), kovara Hawarê), هم ژ ئالیێ هشمه‌ندیا كوردایه‌تیێ و هم ژی ژ ئالیێ ئافراندنا زمانی و وێژه‌یی ڤه‌, كراسه‌كی نوو ل خوه‌ دكر. ڤی كراسێ نوو یێ كو جه‌لاده‌ت به‌درخان ل خوه‌ و كۆڤارا خوه‌ دكر, بێ گومان, هه‌رچه‌ند وه‌كه‌ به‌رده‌وامیه‌كه‌ بهێز یا وێ شۆپا رۆژنامه‌گه‌ریا كوردی بوو ژی, هن ڤه‌قه‌تیانێن سیاسی و دیرۆكی ژی ب خوه‌ را هینان دانین و دبوو ده‌رگه‌هێ تێگهیشتنه‌كه‌ نوو ژی. له‌ورا, ژ هاوارێ و ب هێرڤه‌ ئێدی په‌یوه‌ندیا كوردان یا ب حكومه‌تا عوسمانی ڤه‌ نه‌مابوو و گۆتار و هه‌لوێستا كو د ناڤا كۆڤارێ ده‌ دهات دیتن, ژ بنی ڤه‌ ل دووری شێوازا موخاتتابیا حكومه‌تێ بوو..ئێدی ره‌وشه‌نبیرێن كورد ب حكومه‌تا عوسمانی ئان ژی سلتانێ عوسمانی را نه‌دئاخڤتن و نامه‌ و داخوازنامه‌ ب سه‌رناڤێ « haşmetlu padişahima »ژ بۆ وان نه‌دهنارتن. د هاوارێ ده‌ موخاتتاب راسته‌راست خوه‌نده‌ڤانێ كورد و خه‌لكێ كورده‌. د ڤێ گۆتارێ ده‌, ئه‌م دێ د قۆناخا یه‌كه‌م ده‌ هه‌ول بدن كو ئه‌م هه‌لوێستا هاوارێ یا ل سه‌ر كوردان بزانین و د قۆناخا دویه‌م دا ژی, ئه‌م دێ ل سه‌ر خاله‌كا جه‌لاده‌ت به‌درخان یا كو گه‌له‌ك دهێته‌ ناسكرن راوه‌ستن كو ئه‌و ژی خالا ناڤ و ناسناڤێن وی یه‌.