Pronoun (Ù€ Ù‰) from the Grammatical and Semantic point of view in Bahdini Sub Ù€ Dialect
DOI:
https://doi.org/10.26436/hjuoz.2022.10.1.814Keywords:
Hidden Pronoun, Lexicon, Reduction, Reference, PhraseAbstract
The search entitled as “ Pronoun (ـ ى) from the Grammatical and Semantic point of view in Bahdini Sub ـ Dialect ” (ى) is a type of pronoun that continuously refers to a nominative phrase that is mentioned in the previous sentences. According to transformational grammar, the occurrence of (ى) in the sentence makes it a derivative component, and its appearance is according to one of the optional transformative grammar rules called substitution. (ـ ى) has an important role in the process of deriving new lexical concepts, in addition to being a type of reference, and it is effective in the process of referring to the preceding (Anaphora). The research consists of two chapters in addition to the conclusion and a presentation of the most important results that were reached at the end of the research, and the study was carried out according to the descriptive method.
References
ئێك: په‌رتوك ب زمانێ كوردی:
1- ئازاد ئه‌حمه‌د حسه‌ین، سینتاكسی كرداری لێكدراو له شێوازی هه‌ورامیدا، چاپخانه‌ی یاد، 2009.
2- ئه‌وره‌حمان حاجی مارف، به‌رهه‌مه زمانه‌وانیه‌كانم (نووسین وه‌رگێران) كتێب و نامیلكه، سلیمانى ، 2004.
3- بائیز عومه‌ر ئه‌حمه‌د، رێزمانا به‌هدینی (لێكولینێن ئه‌كادیمی ده‌رباره‌ی مۆرفۆسینتاكسا به‌هدینی)، چاپا ئێكێ، ده‌زگه‌هێ نالبه‌ند، دهوك، 2020.
4- شێرزاد سه‌بری عه‌لی و عه‌بدولسه‌لام نه‌جمه‌دین عه‌بدوللا، فۆنۆلۆجی، چاپا ئێكێ، چاپخانا هیڤی، هه‌ولێر، 2019.
5- محه‌مه‌د مه‌عرووف فه‌تاح و سه‌باح ره‌شید قادر، چه‌ند لایه‌نێكی مۆڕفۆلۆژی كوردی، چاپخانه‌ی ڕوون ،سلێمانی، 2006.
6- محه‌مه‌دی مه‌حوی، رسته‌سازی كوردی، زانكوی سلێمانی، سلێمانی،2001.
7- وریا عومه‌ر ئه‌مین، چه‌ند ئاسویه‌كی تری زمانه‌وانی، به‌رگی یه‌كه‌م، ده‌زگای چاپ و به‌لاوكردنه‌وی ئاراس، 2004.
دوو: په‌رتوك ب زمانێ عه‌ره‌بی:
1- مازن الوعر، قچایا اساسیه فی علم اللسانیات الحدیپ، الگبعه الاولى، دار گلاس، 1988.
2- محمد علی الخولی، قواعد تحویلیه للغه العربیه، الگبعه الاولى، الریاچ، 1981.
سێ: نامێن ئه‌كادیمی:
1- ئازاد ئه‌مین فه‌ره‌ج باخه‌وان، پێشبه‌ند و پاشبه‌ند له هه‌ردوو دیالێكتی كرمانجی خوارو و ژووروی زمانی كوردیدا، نامه‌ی دكتورا، زانكوی به‌غدا، كولیژی په‌روه‌رده ئیبن روشد، 2003.
2- تارا موحسن قادر، جێناو: لێكدانه‌وه‌یه‌كی نوێ له زمانی كوردیدا (به كه‌رسته‌ی دیالێكتی خواروو)، نامه‌ی ماجستێر، كولیژی زمان، زانكوی سلێمانی، 2004.
3- ده‌روون عه‌بدولره‌حمان سالح، ئیكۆنۆمی له ئاسته‌كانی زمانی كوردیدا، نامه‌ی ماسته‌ر، كولیژی زمان، زانكوی سلێمانی، 2010.
4- دیار علی كمال كریم، رێزمانی كوردی روانگه‌یه‌كی به‌رهه‌مهینان و گوێزانه‌وه، نامه‌ی ماجستیر، كولیجی په‌روه‌رده، زانكوی سه‌لاحه‌دین ،2002.
5- سانیا جه‌بار عه‌بوزه‌ید، جهگهورینا كه‌رستان د رستێدا (گوڤه‌را به‌هدینی)، ناما دكتورایی، فاكه‌لتی ئاداب، زانكویا سوران، 2013.
6- شلێر نایف ئه‌مین، ناسیاری و نه‌ناسیاری د كرمانجیا ژووریدا گوڤه‌را به‌هدینان، ناما ماسته‌رێ، كولێژا ئادابێ، زانكویا دهوك، 2007.
7- ڤیان ئیبراهیم عه‌لی ئیبو، دوخ د زمانێ كوردیدا (گوڤه‌را به‌هدینی)، ناما دكتورایێ، كولێژا ئادابێ، زانكویا دهوك، دهوك، 2015.
8- قه‌یس كاكل توفیق: په‌یوه‌ندییه‌كانی نێو ده‌ق، نامه‌ی دكتوڕا (نه‌بڵاوكراو)، كولیژی ئاداب، زانكوی سه‌لاحه‌ددین، 2002.
9- عومه‌ر ئه‌حمه‌د عه‌بدولرحمان، فرێزێ به‌ند له زمانی كوردیدا، نامه‌ی ماجستێر، كولیژی زمان، زانكوی سه‌لاحه‌دین، هه‌ولێر، 2009.
10- یوسف نوری محه‌مه‌د ئه‌مین، هه‌ندێ لایه‌نی رسته‌ی لێكدراو له زمانی كوردیدا به پێی یاساكانی گوێزانه‌وه، نامه‌ی ماسته‌ر، كولیژی زمان، زانكوی سه‌لاحه‌دین، 2010.
چار: په‌رتوك ب زمانێ ئینگلیزی
1- Crystal, D A Dictionary of linguistics and Phonetics, fifth edition, Blackwell Publishing, United kingdom, 2003.
2- Quirk and others, A GRAMMER OF CONTEMMPORARY ENGLISH, production Longman Group (FE) Ltd, printed in Hong Kong,1972.
3- Quirk and others, AComprehensive Grammar of the English Language, Fifth impression, published in the Untied States of America by Longman Inc, New york, printed and bound in Great Britain, London, 1987.
4- Quirk and others, A University Grammar of English, twenty first impression, production Longman Group (FE) Ltd, printed in Hong Kong, 1989.
5- Nadia Hussein Salim, An Introduction to English grammar Syntax, Dar Alـ moutaz, Amman, 2006.
1- ئازاد ئه‌حمه‌د حسه‌ین، سینتاكسی كرداری لێكدراو له شێوازی هه‌ورامیدا، چاپخانه‌ی یاد، 2009.
2- ئه‌وره‌حمان حاجی مارف، به‌رهه‌مه زمانه‌وانیه‌كانم (نووسین وه‌رگێران) كتێب و نامیلكه، سلیمانى ، 2004.
3- بائیز عومه‌ر ئه‌حمه‌د، رێزمانا به‌هدینی (لێكولینێن ئه‌كادیمی ده‌رباره‌ی مۆرفۆسینتاكسا به‌هدینی)، چاپا ئێكێ، ده‌زگه‌هێ نالبه‌ند، دهوك، 2020.
4- شێرزاد سه‌بری عه‌لی و عه‌بدولسه‌لام نه‌جمه‌دین عه‌بدوللا، فۆنۆلۆجی، چاپا ئێكێ، چاپخانا هیڤی، هه‌ولێر، 2019.
5- محه‌مه‌د مه‌عرووف فه‌تاح و سه‌باح ره‌شید قادر، چه‌ند لایه‌نێكی مۆڕفۆلۆژی كوردی، چاپخانه‌ی ڕوون ،سلێمانی، 2006.
6- محه‌مه‌دی مه‌حوی، رسته‌سازی كوردی، زانكوی سلێمانی، سلێمانی،2001.
7- وریا عومه‌ر ئه‌مین، چه‌ند ئاسویه‌كی تری زمانه‌وانی، به‌رگی یه‌كه‌م، ده‌زگای چاپ و به‌لاوكردنه‌وی ئاراس، 2004.
دوو: په‌رتوك ب زمانێ عه‌ره‌بی:
1- مازن الوعر، قچایا اساسیه فی علم اللسانیات الحدیپ، الگبعه الاولى، دار گلاس، 1988.
2- محمد علی الخولی، قواعد تحویلیه للغه العربیه، الگبعه الاولى، الریاچ، 1981.
سێ: نامێن ئه‌كادیمی:
1- ئازاد ئه‌مین فه‌ره‌ج باخه‌وان، پێشبه‌ند و پاشبه‌ند له هه‌ردوو دیالێكتی كرمانجی خوارو و ژووروی زمانی كوردیدا، نامه‌ی دكتورا، زانكوی به‌غدا، كولیژی په‌روه‌رده ئیبن روشد، 2003.
2- تارا موحسن قادر، جێناو: لێكدانه‌وه‌یه‌كی نوێ له زمانی كوردیدا (به كه‌رسته‌ی دیالێكتی خواروو)، نامه‌ی ماجستێر، كولیژی زمان، زانكوی سلێمانی، 2004.
3- ده‌روون عه‌بدولره‌حمان سالح، ئیكۆنۆمی له ئاسته‌كانی زمانی كوردیدا، نامه‌ی ماسته‌ر، كولیژی زمان، زانكوی سلێمانی، 2010.
4- دیار علی كمال كریم، رێزمانی كوردی روانگه‌یه‌كی به‌رهه‌مهینان و گوێزانه‌وه، نامه‌ی ماجستیر، كولیجی په‌روه‌رده، زانكوی سه‌لاحه‌دین ،2002.
5- سانیا جه‌بار عه‌بوزه‌ید، جهگهورینا كه‌رستان د رستێدا (گوڤه‌را به‌هدینی)، ناما دكتورایی، فاكه‌لتی ئاداب، زانكویا سوران، 2013.
6- شلێر نایف ئه‌مین، ناسیاری و نه‌ناسیاری د كرمانجیا ژووریدا گوڤه‌را به‌هدینان، ناما ماسته‌رێ، كولێژا ئادابێ، زانكویا دهوك، 2007.
7- ڤیان ئیبراهیم عه‌لی ئیبو، دوخ د زمانێ كوردیدا (گوڤه‌را به‌هدینی)، ناما دكتورایێ، كولێژا ئادابێ، زانكویا دهوك، دهوك، 2015.
8- قه‌یس كاكل توفیق: په‌یوه‌ندییه‌كانی نێو ده‌ق، نامه‌ی دكتوڕا (نه‌بڵاوكراو)، كولیژی ئاداب، زانكوی سه‌لاحه‌ددین، 2002.
9- عومه‌ر ئه‌حمه‌د عه‌بدولرحمان، فرێزێ به‌ند له زمانی كوردیدا، نامه‌ی ماجستێر، كولیژی زمان، زانكوی سه‌لاحه‌دین، هه‌ولێر، 2009.
10- یوسف نوری محه‌مه‌د ئه‌مین، هه‌ندێ لایه‌نی رسته‌ی لێكدراو له زمانی كوردیدا به پێی یاساكانی گوێزانه‌وه، نامه‌ی ماسته‌ر، كولیژی زمان، زانكوی سه‌لاحه‌دین، 2010.
چار: په‌رتوك ب زمانێ ئینگلیزی
1- Crystal, D A Dictionary of linguistics and Phonetics, fifth edition, Blackwell Publishing, United kingdom, 2003.
2- Quirk and others, A GRAMMER OF CONTEMMPORARY ENGLISH, production Longman Group (FE) Ltd, printed in Hong Kong,1972.
3- Quirk and others, AComprehensive Grammar of the English Language, Fifth impression, published in the Untied States of America by Longman Inc, New york, printed and bound in Great Britain, London, 1987.
4- Quirk and others, A University Grammar of English, twenty first impression, production Longman Group (FE) Ltd, printed in Hong Kong, 1989.
5- Nadia Hussein Salim, An Introduction to English grammar Syntax, Dar Alـ moutaz, Amman, 2006.
Downloads
Published
2022-03-25
How to Cite
Ameen, S. . (2022). Pronoun (Ù€ Ù‰) from the Grammatical and Semantic point of view in Bahdini Sub Ù€ Dialect. Humanities Journal of University of Zakho, 10(1), 42–52. https://doi.org/10.26436/hjuoz.2022.10.1.814
Issue
Section
Humanities Journal of University of Zakho
License
Authors who publish with this journal agree to the following terms:
- Authors retain copyright and grant the journal right of first publication with the work simultaneously licensed under a Creative Commons Attribution License [CC BY-NC-SA 4.0] that allows others to share the work with an acknowledgment of the work's authorship and initial publication in this journal.
- Authors are able to enter into separate, additional contractual arrangements for the non-exclusive distribution of the journal's published version of the work, with an acknowledgment of its initial publication in this journal.
- Authors are permitted and encouraged to post their work online.
