پرۆسه‌ى لێكدان‌و وشه‌دروستكردن لـه زمـاندا (كه‌ره‌سته‌ى شێوه‌زارى خانه‌قى به نموونه)
DOI:
https://doi.org/10.26436/hjuoz.2022.10.1.811الكلمات المفتاحية:
پرۆسه‌ى لێكدان، وشه‌دروستكردن، وشه‌لێكدان، كردارى لێكدراو، شێوه‌زارى خانهقىالملخص
ناونیشانى توێژینه‌وه‌كه (پرۆسه‌ى لێكدان و وشه‌دروستكردن لـه زمـاندا)دایه، مه‌به‌ستى سه‌ره‌كى ئه‌م لێكۆڵینه‌وه‌یه، خستنه‌ڕووى پرۆسه‌ى لێكدان له ئاسته‌كانى زمان له‌لایه‌ك و له ڕوانگه‌ى قوتابخانه زمانه‌وانییه‌كان له لایه‌كى تره‌وه، هه‌روه‌ها باس له مۆدێل و پرۆسه‌كان و یاساكانى وشه‌دروستكردن و وشه‌لێكدان و كردارى لێكدراو به كه‌ره‌سته‌ى شێوه‌زارى خانه‌قی كراوه، كه یه‌كێكه له شێوه‌زاره‌كانى كرمانجیى خوارووى زمانى كوردى، كه‌ره‌سته و نموونه‌كانیش له ئاخاوتنى ڕۆژانه‌ى ئاخێوه‌رانى ئێستاى شێوه‌زارى خانه‌قى وه‌رگیراون. له‌م لێكۆڵینه‌وه‌دا ڕێبازى په‌سنى شیكارى په‌یڕه‌وكراوه.
المراجع
به زمانى كوردى:
كتێب:
1. ئه‌وڕه‌حمانى حاجى مارف، 1975، وشه‌ى زمانى كوردى ،چاپخانه‌ى كۆڕى زانیارى كورد ، به‌غداد .
2. ئه‌وڕه‌حمانى حاجى مارف ، 1977 ، وشه‌ڕۆنان له زمانى كوردیدا ، چاپخانه‌ى كۆڕى زانیارى كورد ، به‌غداد.
3. دارا حه‌مید محه‌مه‌د ، 2013 ، هه‌ندێ لایه‌ن له تیۆرییه‌كانى زمان ، چاپخانه‌ى گه‌نج ، چاپى یه‌كه‌م .
4. رفیق شوانى ، 2011 ، وشه‌سازى زمانى كوردى ،چاپى یه‌كه‌م ، هه‌ولێر 0
5. سه‌لام ناوخۆش، 2008 ، زمانناسى ،چاپخانه‌ى كاروان ،چاپى دووه‌م ، هه‌ولێر0
6. شه‌هاب شێخ ته‌یب ، 2012 ، بنه‌ماو پێكهاته‌كانى زاراوه له زمانى كوردیدا ،چاپخانه‌ى كه‌مال ، سلێمانى 0
7. فاروق عومه‌ر سدیق ، 2011 ، له دایكبوونى وشه،چاپخانه‌ى شڤان ،چاپى یه‌كه‌م ،2011،سلێمانى0
8. عبدولجه‌بار مسته‌فا مه‌عرووف، 2020 ، لێكۆڵینه‌وه له فه‌رهه‌نگ و سینتاكسى كوردیى،چاپخانه‌ى سارا، چاپى یه‌كه‌م.
9. عبدولواحید موشیر دزه‌یى، 2014 ، لێكسیكۆلۆجى ،چاپى دووه‌م ، هه‌ولێر0
10. .............................. ، 2012 ، وشه‌سازى زمانى كوردى ، چاپى یه‌كه‌م چاپخانه‌ى ئاوێر ، هه‌ولێر .
11. محه‌مه‌دى مه‌حویى و نه‌رمین عومه‌ر ئه‌حمه‌د، 2004 ، مۆدێلى ڕێزمانى كوردى ،چاپخانه‌ى ژیر ، سلێمانى0
12. محه‌مه‌دى مه‌حویى، 2006 ، ئاوه‌زدارى و ڕێزمانى ناوه‌رۆك-وابه‌سته، سلێمانى .
13. محه‌مه‌دى مه‌حویى، 2001 ، زمان وزانستى زمان ،چاپخانه‌ى سه‌رده‌م ،به‌رگى یه‌كه‌م ، سلێمانى0
14. محه‌مه‌د مه‌عروف فه‌تاح، 1990 ، زمانه‌وانى،چاپخانه‌ى دار الحكمه ، هه‌ولێر0
15. محه‌مه‌د مه‌عروف فه‌تاح، 2010 ، لێكۆڵینه‌وه زمانه‌وانییه‌كان ،چاپخانه‌ى ڕۆژهه‌ڵات،چاپى یه‌كه‌م هه‌ولێر0
16. محه‌مه‌د مه‌عروف فه‌تاح ، 2011 ، زمانه‌وانى،چاپخانه‌ى حاجى هاشم ،چاپى سێیه‌م ، هه‌ولێر0
17. محه‌مه‌د مه‌عروف فه‌تاح و سه‌باح ڕه‌شید قادر ، 2006 ، چه‌ند لایه‌نێكى مۆرفۆلۆجیى كوردى ، چاپخانه‌ى ڕوون ، سلێمانى .
18. شێروان حوسێن خۆشناو، 2016 ، تواناى مۆرفێمى به‌ند له ده‌وڵه‌مه‌ندكردنى فه‌رهه‌نگ و ڕاپه‌ڕاندنى ئه‌ركى سینتاكسیدا ، نامه‌ى دكتۆرا، چاپخانه‌ى نارین ، هه‌ولێر .
19. نورى عه‌لى ئه‌مین، 1960 ، ڕێزمانى كوردى ،چاپخانه‌ى كامه‌ران، سلێمانى0
20. وریا عومه‌ر ئه‌مین، 2004 ، ئاسۆیه‌كى ترى زمانه‌وانى ، چاپى یه‌كه‌م ، هه‌ولێر .
نامه‌ى ماسته‌ر و دكتۆرا :
21. ئه‌بوبه‌كر عومه‌ر قادر، 2003 ، به‌راوردێكى مۆرفۆسینتاكسى له نێوان زمانى كوردى و فاارسیدا ، نامه‌ى دكتۆرا ، كۆلێژى زمان - زانكۆى سلێمانى .
22. به‌كر عومه‌ر عه‌لى، 1992 ، به‌ستن و كرتاندن له كوردیدا ، نامه‌ى ماسته‌ر ، كۆلێژى ئاداب – زانكۆى سه‌ڵاحه‌دین .
23. بێستون حه‌سه‌ن ئه‌حه‌مه‌د، 2012 ، كۆمه‌ڵه‌وشه و پێكه‌وه‌هاتن له زمانى كوردیدا ، نامه‌ى دكتۆرا ، كۆلێژى زمان – زانكۆى سلێمانى .
24. بازیان یونس محى الدین ، 2008 ، په‌یوه‌ندى ئاستى مۆرفۆلۆجى به ئاستى فۆنۆلۆجى و سینتاكس ، نامه‌ى ماسته‌ر ، كۆلێژى زمان - زانكۆى سه‌ڵاحه‌دین .
25. بژوێن یه‌حیا محه‌مه‌د ، 2016 ، نواندنى فه‌رهه‌نگیى له زمانى كوردییدا ، نامه‌ى ماسته‌ر ، كۆلێژى زمان - زانكۆى سلێمانى .
26. تابان محه‌مه‌د سه‌عید، 2008 ، گه‌شه‌سه‌ندن و پوكانه‌وه‌ى گه‌نجینه‌ى وشه له زمانى كوردیدا،نامه‌ى ماسته‌ر، كۆلێژى زمان – زانكۆى سلێمانى .
27. تاراموحسین قادر، 2011 ، زمانى كوردى و مینیماڵ پرۆگرام ، نامه‌ى دكتۆرا ، كۆلێژى زمان – زانكۆى سلێمانى .
28. حاته‌م ولیا محه‌مه‌د، 2006 ، په‌یوه‌ندییه ڕۆنانییه‌كانى نواندنه سینتاكسییه‌كان ، نامه‌ى دكتۆرا ، كۆلێژى زمان – زانكۆى سه‌ڵاحه‌دین .
29. سازان زاهیر سه‌عید، 2009 ، پێزى مۆرفێمه داڕێژه‌كانى بچوككردنه‌وه وناسكى له سازكردنى وشه‌ى نوێدا، نامه‌ى ماسته‌ر ، كۆلێژى زمان، زانكۆى سه‌ڵاحه‌دین .
30. سه‌لام ڕحیم ڕه‌شید، 2014 ، یاسا فۆنۆلۆجییه‌كان له شێوه‌زارى خانه‌قیندا ، نامه‌ى ماسته‌ر فاكه‌ڵتى په‌روه‌رده = زانكۆى كۆیه .
31. سیروان سمین ئه‌حمه‌د، 2015 ، دروسته‌ى سینتاكسى له‌شێوه ئاخاوتنى ناوچه‌ى كه‌ركوكدا ، نامه‌ى ماسته‌ر ، كۆلێژى زمان - زانكۆى سلێمانى .
32. سۆزان سه‌عدوڵڵا عه‌بدولغه‌نى، 2019 ، وه‌رگرتن و به‌كارهێنانى زاراوه له ئاخاوتن و نووسیندا ، نامه‌ى دكتۆرا ، كۆلێژى زمان - زانكۆى سلێمانى .
33. شیلان عومه‌ر حسه‌ین، 2012 ، په‌یوه‌ندى سینتاكس و سیمانتیك له ڕێزمانى كوردیدا،نامه‌ى دكتۆرا ، كۆلێژى زمان، زانكۆى سلێمانى .
34. شێروان حسێن حمد، 2014، تواناى مۆرفێمى به‌ند له ده‌وڵمه‌ندكردنى فه‌رهه‌نگ و ڕاپه‌ڕاندنى ئه‌ركى سینتاكسیدا، نامه‌ى دكتۆرا ، كۆلێژى زمان، زانكۆى سه‌ڵاحه‌دین .
35. نازه‌نین جه‌لال ئه‌حمه‌د، 2004 ، وشه‌ى لێكدراو له دیالێكتى كرمانجى خوارووى زمانى كوردیدا له‌ڕووى ڕوخسار و ناوه‌رۆكه‌وه ، نامه‌ى دكتۆرا ، كۆلێژى په‌روه‌رده ( ئیبن ڕوشد)/ زانكۆى بغداد .
36. نه‌رمین عومه‌ر ئه‌حمه‌د، 2010 ، به‌به‌رهه‌مى له مۆرفۆلۆژیى كوردیدا، نامه‌ى ماسته‌ر، كۆلێژى زمان – زانكۆى سه‌ڵاحه‌دین .
37. نه‌سرین نورى عه‌بدوڵا، 2016 ، كاریگه‌رى زمانه دراوسێكان له‌سه‌ر شێوه‌زارى خانه‌قین، نامه‌ى ماسته‌ر ، كۆلێژى زمان – زانكۆى سلێمانى .
38. میدیا مراد محمدامین، 2009 ، لێكدان و خستنه پاڵ له زمانى كوردى دا ، نامه‌ى ماسته‌ر ، كۆلێژى زمان، زانكۆى سه‌ڵاحه‌دین .
39. محه‌مه‌د مه‌جید سه‌عید، 2015، فه‌رهه‌نگ و پرۆسه‌ى به‌لێكسیمبوون، نامه‌ى ماسته‌ر، كۆلێژى زمان، زانكۆى سلێمانى.
40. مسته‌فا ڕه‌زا مسته‌فا، 2019 ، پۆلێنكردنه مۆرفێمه به‌نده‌كان له‌سه‌ر بنه‌ماى چالاكى و سستى ئه‌مڕۆیان له زمانى كوردیدا ، نامه‌ى دكتۆرا ، كۆلێژى زمان - زانكۆى سلێمانى .
41. هێژا كه‌مال محمد، 2016، سه‌نگ وبه‌هاى بیر له‌یه‌كگرتنى ناولێنراو به ناولێنه‌ره‌وه له زمانى كوردیدا ، نامه‌ى ماسته‌ر ، كۆلێژى زمان، زانكۆى سلێمانى .
42. هێمن سه‌لاحه‌دین ڕه‌مه‌زان، 2016 ، پرۆسه و یاساكانى وشه دروستكردن له زمانى كوردیدا ، نامه‌ى ماسته‌ر ، كۆلێژى زمان، زانكۆى سلێمانى .
43. هیوا مه‌ولود عه‌بدوڵڵا، 2016 ، ئه‌نالۆژیاى كۆدگۆڕینه‌وه له زمانى كوردییدا ، نامه‌ى ماسته‌ر ، كۆلێژى زمان - زانكۆى سلێمانى .
44. عوسمان كه‌ریم عبدولڕه‌حیم، 2014 ،وشه‌ى زمانى كوردى و ڕێگاكانى ده‌وڵه‌مه‌ندكردنى، نامه‌ى ماسته‌ر، كۆلێژى زمان – زانكۆى سلێمانى .
45. عه‌بدوڵڵا حوسێن ڕه‌سوڵ ، 1995 ، مۆرفێمه ڕێزمانیه‌كانى كار ، نامه‌ى دكتۆرا ، كۆلێژى ئیبن ڕوشد/ زانكۆى به‌غدا .
گۆڤار:
46. ئاڤێستا كه‌مال مه‌حموود (2016)، پێكداچوونه‌كانى نێوان فه‌رهه‌نگى ئاوه‌زیى و په‌نابه‌رێتى زمانیى ، گۆڤارى زانكۆى سلێمانى ، ژماره (50) ، به‌شى B.
47. ئومێد به‌رزان برزو، 2015، گۆڕانه ڕسته‌سازییه ده‌نگییه‌كان (فۆنۆسینتاكسییه‌كان) له زمانى كوردیدا، گۆڤارى زانكۆى گه‌رمیان، ژماره (7).
48. دلێر سادق كانه‌بى، 2018 ، به‌به‌رهه‌میى پرۆسه‌ى لێكدان له زمانى كوردیدا، گۆڤارى توێژه‌ر، به‌رگى (1)، ژماره (2).
49. وریا عومه‌ر ئه‌مین ، 1989 ، فۆنه‌تیك و فۆنۆلۆجى، گۆڤارى زانیارى عێراق-ده‌سته‌ى كورد،بغداد،ژماره(20) .
50. مسته‌فا زه‌نگه‌نه، 2003 ، پێناسه‌كانى وشه،گۆڤارى كاروان ،ژماره(169) .
51. ئومێد به‌رزان برزۆ و شادان حمه‌ئه‌مین محمد، 2017 ، مۆرفێمه هاوبێژو فره‌واتاكان له زمانى كوردیدا ، گۆڤارى زانكۆى گه‌رمیان ، ژماره (45) .
52. نازه‌نین جه‌لال ئه‌حمه‌د، 2018 ، هه‌ندێ لایه‌نى وشه‌ى لێكدراو له زمانى كوردیدا – كرمانجى ناوه‌ڕاست به‌پێى یاساكانى گوێزانه‌وه ، گۆڤارا زانكویا دهۆك ، په‌ربه‌ندا ( 21 ) ، ژماره ( 2 ) .
53. سه‌لام ناوخۆش، 2005 ، قوتابخانه‌ى زمانناسى بونیادگه‌رى ئه‌مریكى ، گۆڤارى ڕامان ، ژماره (103).
به زمانى فارسى:
54. ابراهيم ضطنى، 1382، دائرة معارفى زبان و زبانها،ضاث اول، دانيشطاة لرستان، نشر بهنام.
به زمانى ئینگلیزى:
55. Katamba.F, stonham.J. (2006) Morphology, secon published. Palgrave Macmillan. London.
56. Fromkin, V.Rodman, R, Hayams, N. (2003) an introduction to language, seventh edition.U.S.A.
57. Cook and Newson, M. (1997) Chomsky's universal grammer: An introduction 2 edition.oxford.biakwell.
58. Laurie Baure, (1983) English word –formation.cambridge .University press.
59. ..……………, (2006) The Handbook of English Linguistics, Edited by Bas Aarts and April Mcmahon, Blakwell, puplishing Ltd.
60. Falk, J.S. (1978) Linguistics and Language, second edition .John wileyn.sons.New York, Santa Barbara.
61. George Yule, (2010) The study of Language, fourth edition, puplished in USA, Cambridge University press.
62. S. Rajendran (2001) Word formation in Tamil .Department of linguistics. Tamil University.
63. Sergio Scalise. (1986) Generative Morphology, foris publications. Dordrecht – Holland / Riverton – U.S.A.
64. Ludmila Veselovska ( 2017 ) English Morphology , 2nd edition , Reviews : Jeffrey Parrott , phD ; Dagmar Machova , phD .
65. Borbala Richter, (2006), Firsr steps in Theoretical and Applied Linguistics, Bolcsesz Konzorcium, Budapest.
66. Geert Booij, (2005) The Grammer of Word, puplished in the US, University press INC – New York.
67. Mark Aronoff and Kirsten Fudeman, (2011) what is Morphology? , Second Edition, first puplished, Wiley- Blackwell Ltd.
68. Chomsky, (1965), Aspects of the theory of syntax, Cambridge, MA: MIT press.
كتێب:
1. ئه‌وڕه‌حمانى حاجى مارف، 1975، وشه‌ى زمانى كوردى ،چاپخانه‌ى كۆڕى زانیارى كورد ، به‌غداد .
2. ئه‌وڕه‌حمانى حاجى مارف ، 1977 ، وشه‌ڕۆنان له زمانى كوردیدا ، چاپخانه‌ى كۆڕى زانیارى كورد ، به‌غداد.
3. دارا حه‌مید محه‌مه‌د ، 2013 ، هه‌ندێ لایه‌ن له تیۆرییه‌كانى زمان ، چاپخانه‌ى گه‌نج ، چاپى یه‌كه‌م .
4. رفیق شوانى ، 2011 ، وشه‌سازى زمانى كوردى ،چاپى یه‌كه‌م ، هه‌ولێر 0
5. سه‌لام ناوخۆش، 2008 ، زمانناسى ،چاپخانه‌ى كاروان ،چاپى دووه‌م ، هه‌ولێر0
6. شه‌هاب شێخ ته‌یب ، 2012 ، بنه‌ماو پێكهاته‌كانى زاراوه له زمانى كوردیدا ،چاپخانه‌ى كه‌مال ، سلێمانى 0
7. فاروق عومه‌ر سدیق ، 2011 ، له دایكبوونى وشه،چاپخانه‌ى شڤان ،چاپى یه‌كه‌م ،2011،سلێمانى0
8. عبدولجه‌بار مسته‌فا مه‌عرووف، 2020 ، لێكۆڵینه‌وه له فه‌رهه‌نگ و سینتاكسى كوردیى،چاپخانه‌ى سارا، چاپى یه‌كه‌م.
9. عبدولواحید موشیر دزه‌یى، 2014 ، لێكسیكۆلۆجى ،چاپى دووه‌م ، هه‌ولێر0
10. .............................. ، 2012 ، وشه‌سازى زمانى كوردى ، چاپى یه‌كه‌م چاپخانه‌ى ئاوێر ، هه‌ولێر .
11. محه‌مه‌دى مه‌حویى و نه‌رمین عومه‌ر ئه‌حمه‌د، 2004 ، مۆدێلى ڕێزمانى كوردى ،چاپخانه‌ى ژیر ، سلێمانى0
12. محه‌مه‌دى مه‌حویى، 2006 ، ئاوه‌زدارى و ڕێزمانى ناوه‌رۆك-وابه‌سته، سلێمانى .
13. محه‌مه‌دى مه‌حویى، 2001 ، زمان وزانستى زمان ،چاپخانه‌ى سه‌رده‌م ،به‌رگى یه‌كه‌م ، سلێمانى0
14. محه‌مه‌د مه‌عروف فه‌تاح، 1990 ، زمانه‌وانى،چاپخانه‌ى دار الحكمه ، هه‌ولێر0
15. محه‌مه‌د مه‌عروف فه‌تاح، 2010 ، لێكۆڵینه‌وه زمانه‌وانییه‌كان ،چاپخانه‌ى ڕۆژهه‌ڵات،چاپى یه‌كه‌م هه‌ولێر0
16. محه‌مه‌د مه‌عروف فه‌تاح ، 2011 ، زمانه‌وانى،چاپخانه‌ى حاجى هاشم ،چاپى سێیه‌م ، هه‌ولێر0
17. محه‌مه‌د مه‌عروف فه‌تاح و سه‌باح ڕه‌شید قادر ، 2006 ، چه‌ند لایه‌نێكى مۆرفۆلۆجیى كوردى ، چاپخانه‌ى ڕوون ، سلێمانى .
18. شێروان حوسێن خۆشناو، 2016 ، تواناى مۆرفێمى به‌ند له ده‌وڵه‌مه‌ندكردنى فه‌رهه‌نگ و ڕاپه‌ڕاندنى ئه‌ركى سینتاكسیدا ، نامه‌ى دكتۆرا، چاپخانه‌ى نارین ، هه‌ولێر .
19. نورى عه‌لى ئه‌مین، 1960 ، ڕێزمانى كوردى ،چاپخانه‌ى كامه‌ران، سلێمانى0
20. وریا عومه‌ر ئه‌مین، 2004 ، ئاسۆیه‌كى ترى زمانه‌وانى ، چاپى یه‌كه‌م ، هه‌ولێر .
نامه‌ى ماسته‌ر و دكتۆرا :
21. ئه‌بوبه‌كر عومه‌ر قادر، 2003 ، به‌راوردێكى مۆرفۆسینتاكسى له نێوان زمانى كوردى و فاارسیدا ، نامه‌ى دكتۆرا ، كۆلێژى زمان - زانكۆى سلێمانى .
22. به‌كر عومه‌ر عه‌لى، 1992 ، به‌ستن و كرتاندن له كوردیدا ، نامه‌ى ماسته‌ر ، كۆلێژى ئاداب – زانكۆى سه‌ڵاحه‌دین .
23. بێستون حه‌سه‌ن ئه‌حه‌مه‌د، 2012 ، كۆمه‌ڵه‌وشه و پێكه‌وه‌هاتن له زمانى كوردیدا ، نامه‌ى دكتۆرا ، كۆلێژى زمان – زانكۆى سلێمانى .
24. بازیان یونس محى الدین ، 2008 ، په‌یوه‌ندى ئاستى مۆرفۆلۆجى به ئاستى فۆنۆلۆجى و سینتاكس ، نامه‌ى ماسته‌ر ، كۆلێژى زمان - زانكۆى سه‌ڵاحه‌دین .
25. بژوێن یه‌حیا محه‌مه‌د ، 2016 ، نواندنى فه‌رهه‌نگیى له زمانى كوردییدا ، نامه‌ى ماسته‌ر ، كۆلێژى زمان - زانكۆى سلێمانى .
26. تابان محه‌مه‌د سه‌عید، 2008 ، گه‌شه‌سه‌ندن و پوكانه‌وه‌ى گه‌نجینه‌ى وشه له زمانى كوردیدا،نامه‌ى ماسته‌ر، كۆلێژى زمان – زانكۆى سلێمانى .
27. تاراموحسین قادر، 2011 ، زمانى كوردى و مینیماڵ پرۆگرام ، نامه‌ى دكتۆرا ، كۆلێژى زمان – زانكۆى سلێمانى .
28. حاته‌م ولیا محه‌مه‌د، 2006 ، په‌یوه‌ندییه ڕۆنانییه‌كانى نواندنه سینتاكسییه‌كان ، نامه‌ى دكتۆرا ، كۆلێژى زمان – زانكۆى سه‌ڵاحه‌دین .
29. سازان زاهیر سه‌عید، 2009 ، پێزى مۆرفێمه داڕێژه‌كانى بچوككردنه‌وه وناسكى له سازكردنى وشه‌ى نوێدا، نامه‌ى ماسته‌ر ، كۆلێژى زمان، زانكۆى سه‌ڵاحه‌دین .
30. سه‌لام ڕحیم ڕه‌شید، 2014 ، یاسا فۆنۆلۆجییه‌كان له شێوه‌زارى خانه‌قیندا ، نامه‌ى ماسته‌ر فاكه‌ڵتى په‌روه‌رده = زانكۆى كۆیه .
31. سیروان سمین ئه‌حمه‌د، 2015 ، دروسته‌ى سینتاكسى له‌شێوه ئاخاوتنى ناوچه‌ى كه‌ركوكدا ، نامه‌ى ماسته‌ر ، كۆلێژى زمان - زانكۆى سلێمانى .
32. سۆزان سه‌عدوڵڵا عه‌بدولغه‌نى، 2019 ، وه‌رگرتن و به‌كارهێنانى زاراوه له ئاخاوتن و نووسیندا ، نامه‌ى دكتۆرا ، كۆلێژى زمان - زانكۆى سلێمانى .
33. شیلان عومه‌ر حسه‌ین، 2012 ، په‌یوه‌ندى سینتاكس و سیمانتیك له ڕێزمانى كوردیدا،نامه‌ى دكتۆرا ، كۆلێژى زمان، زانكۆى سلێمانى .
34. شێروان حسێن حمد، 2014، تواناى مۆرفێمى به‌ند له ده‌وڵمه‌ندكردنى فه‌رهه‌نگ و ڕاپه‌ڕاندنى ئه‌ركى سینتاكسیدا، نامه‌ى دكتۆرا ، كۆلێژى زمان، زانكۆى سه‌ڵاحه‌دین .
35. نازه‌نین جه‌لال ئه‌حمه‌د، 2004 ، وشه‌ى لێكدراو له دیالێكتى كرمانجى خوارووى زمانى كوردیدا له‌ڕووى ڕوخسار و ناوه‌رۆكه‌وه ، نامه‌ى دكتۆرا ، كۆلێژى په‌روه‌رده ( ئیبن ڕوشد)/ زانكۆى بغداد .
36. نه‌رمین عومه‌ر ئه‌حمه‌د، 2010 ، به‌به‌رهه‌مى له مۆرفۆلۆژیى كوردیدا، نامه‌ى ماسته‌ر، كۆلێژى زمان – زانكۆى سه‌ڵاحه‌دین .
37. نه‌سرین نورى عه‌بدوڵا، 2016 ، كاریگه‌رى زمانه دراوسێكان له‌سه‌ر شێوه‌زارى خانه‌قین، نامه‌ى ماسته‌ر ، كۆلێژى زمان – زانكۆى سلێمانى .
38. میدیا مراد محمدامین، 2009 ، لێكدان و خستنه پاڵ له زمانى كوردى دا ، نامه‌ى ماسته‌ر ، كۆلێژى زمان، زانكۆى سه‌ڵاحه‌دین .
39. محه‌مه‌د مه‌جید سه‌عید، 2015، فه‌رهه‌نگ و پرۆسه‌ى به‌لێكسیمبوون، نامه‌ى ماسته‌ر، كۆلێژى زمان، زانكۆى سلێمانى.
40. مسته‌فا ڕه‌زا مسته‌فا، 2019 ، پۆلێنكردنه مۆرفێمه به‌نده‌كان له‌سه‌ر بنه‌ماى چالاكى و سستى ئه‌مڕۆیان له زمانى كوردیدا ، نامه‌ى دكتۆرا ، كۆلێژى زمان - زانكۆى سلێمانى .
41. هێژا كه‌مال محمد، 2016، سه‌نگ وبه‌هاى بیر له‌یه‌كگرتنى ناولێنراو به ناولێنه‌ره‌وه له زمانى كوردیدا ، نامه‌ى ماسته‌ر ، كۆلێژى زمان، زانكۆى سلێمانى .
42. هێمن سه‌لاحه‌دین ڕه‌مه‌زان، 2016 ، پرۆسه و یاساكانى وشه دروستكردن له زمانى كوردیدا ، نامه‌ى ماسته‌ر ، كۆلێژى زمان، زانكۆى سلێمانى .
43. هیوا مه‌ولود عه‌بدوڵڵا، 2016 ، ئه‌نالۆژیاى كۆدگۆڕینه‌وه له زمانى كوردییدا ، نامه‌ى ماسته‌ر ، كۆلێژى زمان - زانكۆى سلێمانى .
44. عوسمان كه‌ریم عبدولڕه‌حیم، 2014 ،وشه‌ى زمانى كوردى و ڕێگاكانى ده‌وڵه‌مه‌ندكردنى، نامه‌ى ماسته‌ر، كۆلێژى زمان – زانكۆى سلێمانى .
45. عه‌بدوڵڵا حوسێن ڕه‌سوڵ ، 1995 ، مۆرفێمه ڕێزمانیه‌كانى كار ، نامه‌ى دكتۆرا ، كۆلێژى ئیبن ڕوشد/ زانكۆى به‌غدا .
گۆڤار:
46. ئاڤێستا كه‌مال مه‌حموود (2016)، پێكداچوونه‌كانى نێوان فه‌رهه‌نگى ئاوه‌زیى و په‌نابه‌رێتى زمانیى ، گۆڤارى زانكۆى سلێمانى ، ژماره (50) ، به‌شى B.
47. ئومێد به‌رزان برزو، 2015، گۆڕانه ڕسته‌سازییه ده‌نگییه‌كان (فۆنۆسینتاكسییه‌كان) له زمانى كوردیدا، گۆڤارى زانكۆى گه‌رمیان، ژماره (7).
48. دلێر سادق كانه‌بى، 2018 ، به‌به‌رهه‌میى پرۆسه‌ى لێكدان له زمانى كوردیدا، گۆڤارى توێژه‌ر، به‌رگى (1)، ژماره (2).
49. وریا عومه‌ر ئه‌مین ، 1989 ، فۆنه‌تیك و فۆنۆلۆجى، گۆڤارى زانیارى عێراق-ده‌سته‌ى كورد،بغداد،ژماره(20) .
50. مسته‌فا زه‌نگه‌نه، 2003 ، پێناسه‌كانى وشه،گۆڤارى كاروان ،ژماره(169) .
51. ئومێد به‌رزان برزۆ و شادان حمه‌ئه‌مین محمد، 2017 ، مۆرفێمه هاوبێژو فره‌واتاكان له زمانى كوردیدا ، گۆڤارى زانكۆى گه‌رمیان ، ژماره (45) .
52. نازه‌نین جه‌لال ئه‌حمه‌د، 2018 ، هه‌ندێ لایه‌نى وشه‌ى لێكدراو له زمانى كوردیدا – كرمانجى ناوه‌ڕاست به‌پێى یاساكانى گوێزانه‌وه ، گۆڤارا زانكویا دهۆك ، په‌ربه‌ندا ( 21 ) ، ژماره ( 2 ) .
53. سه‌لام ناوخۆش، 2005 ، قوتابخانه‌ى زمانناسى بونیادگه‌رى ئه‌مریكى ، گۆڤارى ڕامان ، ژماره (103).
به زمانى فارسى:
54. ابراهيم ضطنى، 1382، دائرة معارفى زبان و زبانها،ضاث اول، دانيشطاة لرستان، نشر بهنام.
به زمانى ئینگلیزى:
55. Katamba.F, stonham.J. (2006) Morphology, secon published. Palgrave Macmillan. London.
56. Fromkin, V.Rodman, R, Hayams, N. (2003) an introduction to language, seventh edition.U.S.A.
57. Cook and Newson, M. (1997) Chomsky's universal grammer: An introduction 2 edition.oxford.biakwell.
58. Laurie Baure, (1983) English word –formation.cambridge .University press.
59. ..……………, (2006) The Handbook of English Linguistics, Edited by Bas Aarts and April Mcmahon, Blakwell, puplishing Ltd.
60. Falk, J.S. (1978) Linguistics and Language, second edition .John wileyn.sons.New York, Santa Barbara.
61. George Yule, (2010) The study of Language, fourth edition, puplished in USA, Cambridge University press.
62. S. Rajendran (2001) Word formation in Tamil .Department of linguistics. Tamil University.
63. Sergio Scalise. (1986) Generative Morphology, foris publications. Dordrecht – Holland / Riverton – U.S.A.
64. Ludmila Veselovska ( 2017 ) English Morphology , 2nd edition , Reviews : Jeffrey Parrott , phD ; Dagmar Machova , phD .
65. Borbala Richter, (2006), Firsr steps in Theoretical and Applied Linguistics, Bolcsesz Konzorcium, Budapest.
66. Geert Booij, (2005) The Grammer of Word, puplished in the US, University press INC – New York.
67. Mark Aronoff and Kirsten Fudeman, (2011) what is Morphology? , Second Edition, first puplished, Wiley- Blackwell Ltd.
68. Chomsky, (1965), Aspects of the theory of syntax, Cambridge, MA: MIT press.
التنزيلات
منشور
2022-03-15
كيفية الاقتباس
محه‌مه‌د س. ., & برزو ئ. . (2022). پرۆسه‌ى لێكدان‌و وشه‌دروستكردن لـه زمـاندا (كه‌ره‌سته‌ى شێوه‌زارى خانه‌قى به نموونه). مجلة العلوم الانسانیة لجامعة زاخو, 10(1), 19–41. https://doi.org/10.26436/hjuoz.2022.10.1.811
إصدار
القسم
مجلة العلوم الانسانیة لجامعة زاخو
الرخصة
يوافق المؤلفين الذين ينشرون في هذه المجلة على المصطلحات التالية
[CC BY-NC-SA 4.0] يحتفظ المؤلفون بحقوق الطبع والنشر ومنح حق المجلة في النشر الأول مع العمل المرخص له بموجب ترخيص مشاع المبدع للإسناد
الذي يسمح للآخرين بمشاركة العمل مع الإقرار بحقوق التأليف والنشر الأولي في هذا مجلة
مكن للمؤلفين الدخول في ترتيبات إضافية منفصلة للتوزيع غير الحصري للنسخة المنشورة من المجلة، مع الإقرار بإصدارها الأولي في هذه المجلة
يسمح ويشجع المؤلفين على نشر عملهم عبر الإنترنت
