شێوازی ژیان و مۆدێله‌ تیۆرییه‌كانی (توێژینه‌وه‌یه‌كی تیۆرییه‌)

المؤلفون

  • Abdulah Khorsheed
  • Shahla W. Jabar

DOI:

https://doi.org/10.26436/hjuoz.2019.7.3.518

الكلمات المفتاحية:

شێوازی ژیان، چینی كۆمه‌ڵایه‌تی، پێگه‌، به‌كاربردن، شوناس

الملخص

بابه‌تی سه‌ره‌كی ئه‌م توێژینه‌وه‌یه‌ بریتییه‌ له‌و مۆدێله‌ تیۆرییانه‌ی كه‌ له‌لایه‌ن تیۆره‌وانانی كۆمه‌ڵناسیه‌وه‌ داڕیژراون بۆ تێگیه‌شتن و چۆنیه‌تی به‌كارهێنانی شێوازی ژیان له‌ كایه‌ی زانسیدا. به‌شێكی توێژه‌ران له‌ دوو ده‌یه‌ی رابردوودا و له‌ ساڵانی نه‌وه‌ده‌كانه‌وه‌ و له‌ ئه‌نجامی توێژینه‌وه‌كانیانه‌وه‌ تێبینیان كردوه‌ كه‌ چه‌مكی شێوازی ژیان جێگه‌ی چه‌مكی چینی كۆمه‌ڵایه‌تی گرتووه‌ته‌وه‌، به‌ڵگه‌ی سه‌ره‌كیشیان بۆ ئه‌م مه‌سه‌له‌یه‌ ئه‌وه‌یه‌ كه‌ (چینبه‌ندی ستوونی) كه‌متر له‌ شێوازی ژیانی تاكه‌كان توانای شرۆڤه‌كردنی ره‌فتار، به‌ها و تێڕوانینه‌كانی هه‌یه‌. ئه‌مه‌ به‌مانای سڕینه‌وه‌ی بوونی چینه‌كان نییه‌، به‌ڵكو توانایی شیكاركردنی ئه‌م چه‌مكه‌ ده‌خاته‌ ژێر پرسیاره‌وه‌، له‌به‌ر ئه‌وه‌ی جۆرێك لێكچوون له‌ نێوان ئه‌و تاكانه‌دا هه‌یه‌ كه‌ پێگه‌ی هاوتایان هه‌یه‌، ئیتر ناتوانرێت ته‌نها له‌ڕێی چینه‌وه‌ وێنه‌یه‌كی راسته‌قینه‌ی واقیعی كۆمه‌ڵایه‌تیمان ده‌ستكه‌وێت. بۆیه‌ ئێستا ئه‌نجامی توێژینه‌وه‌ جۆراوجۆره‌كان سه‌باره‌ت به‌ بابه‌تی شێوازی ژیان به‌سه‌ر دوو كۆمه‌ڵه‌دا دابه‌ش بوون، كۆمه‌ڵه‌یه‌كیان به‌و ئه‌نجامه‌ گه‌یشتوون كه‌ ده‌كرێت چه‌مكی شێوازی ژیان له‌ بری چینی كۆمه‌ڵایه‌تی به‌كاربهێنرێت، به‌ڵام كۆمه‌ڵه‌یه‌كی دیكه‌یان ئه‌نجامه‌كانیان ده‌ریخستوه‌ كه‌ چه‌مكی شێوازی ژیان په‌یوه‌ندی به‌ چینایه‌تییه‌وه‌ هه‌یه‌ و ده‌كرێت به‌كاربهێنرێت به‌ هاوشانی له‌گه‌ڵ چینی كۆمه‌ڵایه‌تی و به‌كاربردندا بۆ خوێندنه‌وه‌یه‌كی باشتری واقیعی كۆمه‌ڵایه‌تی. سه‌باره‌ت به‌ گرنگی ئه‌م توێژینه‌وه‌یه‌، ده‌توانرێت بگووترێت سه‌رده‌می ئێستا سه‌رده‌می گۆڕانی جۆراوجۆر و ده‌ركه‌وتنی فۆڕمی نوێی ژیان و گۆڕانی به‌رهه‌مهێنان بۆ به‌كاربردن، هه‌رله‌به‌ر ئه‌وه‌یه‌ بۆ خوێندنه‌وه‌ی كۆمه‌ڵگا به‌رده‌وام پێویستمان به‌ چه‌مكی نوێ هه‌یه‌؛ چه‌مكگه‌لێك، كه‌ ببنه‌ ئاوێنه‌ی ئه‌و گۆڕانكارییانه‌ و بابه‌تی نوێش بۆ توێژینه‌وه‌ بخه‌نه‌ به‌رده‌م زانسته‌ كۆمه‌ڵایه‌تییه‌كان. ئامانجی سه‌ره‌كی ئه‌م توێژینه‌وه‌یه‌ بریتییه‌ له‌وه‌ی زانایانی كۆمه‌ڵناسی چۆن سه‌روكاریان له‌گه‌ڵ ئه‌م چه‌مكه‌دا كردوه‌ بۆ خوێندنه‌وه‌ی هه‌ڵسوكه‌وت و چۆنیه‌تی گۆڕانی واقیعی كۆمه‌ڵگا. پاشان شیكردنه‌وه‌ی چه‌مكی شێوازی ژیان له‌ چوارچێوه‌ی ئه‌و مۆدێله‌ تیۆرییانه‌ی وا له‌باره‌یه‌وه‌ داڕێژراون. به‌ڵام سه‌باره‌ت به‌ میتۆدی به‌كارهاتوو له‌م توێژینه‌وه‌یه‌، (میتۆدی شیكاری)یه‌. له‌ ئه‌نجامدا توێژه‌ر به‌ چه‌ند ئه‌نجامێك گه‌یشتووه‌ له‌وانه‌: چه‌مكی شێوازی ژیان، نه‌ك وه‌ك بوارێك بۆ توێژینه‌وه‌ له‌ چه‌مكی چینی كۆمه‌ڵایه‌تی به‌ڵكو وه‌ك چه‌مكێكی سه‌ربه‌خۆ كه‌ ئاماژه‌یه‌ بۆ ڕوانینێكی نوێ بۆ واقیعی كۆمه‌ڵایه‌تی و دیارده‌كانی دیكه‌ی كۆمه‌ڵگا وه‌ك (چینی كۆمه‌ڵایه‌تی، پێگه‌، شوناس و به‌خشینی ناسنامه‌ی كۆمه‌ڵایه‌تی به‌ گرووپه‌ كۆمه‌ڵایه‌تییه‌كان) هاتووه‌ته‌ نێو زانسته‌ كۆمه‌ڵایه‌تییه‌كانه‌وه‌. -ئه‌م چه‌مكه‌ پانتاییه‌كی فراوانی له‌ توێژینه‌وه‌ كۆمه‌ڵایه‌تییه‌كان داگیركردووه‌ و سوودی له‌ به‌كاربردن وه‌رگرتوه‌ بۆ خۆ جیاكردنه‌وه‌ی گرووپه‌ كۆمه‌ڵایه‌تییه‌كان و ده‌ستخستنی شوناسی كۆمه‌ڵایه‌تی. شێوازی ژیان جێگره‌وه‌ی چه‌مكی چینی كۆمه‌ڵایه‌تی نییه‌، به‌ڵكو ته‌واكه‌ریه‌تی و هاوشانی ده‌كات بۆ خوێندنه‌وه‌ی واقیعی كۆمه‌ڵایه‌تی. تێگه‌یشتنی نوێ و توێژینه‌وه‌ له‌باره‌ی شێوازی ژیانه‌وه‌ وایكردوه‌ تێگه‌یشتن بۆ چین و پێگه‌ی كۆمه‌ڵایه‌تی گۆرانی به‌سه‌ردا بێت. چه‌مكی شێوازی ژیان به‌ به‌راورد به‌ رابردوو، زانسته‌ كۆمه‌ڵایه‌تییه‌كانی به‌ ده‌رهاویشته‌كانی خۆیه‌وه‌ زۆر سه‌رقاڵكردوه‌. و بووه‌ته‌ جێگه‌ی بایه‌خ پێدانی.

السير الشخصية للمؤلفين

Abdulah Khorsheed

به‌شی كۆمه‌ڵناسی، كۆلێژی ئاداب، زانكۆی سه‌ڵاحه‌ددین، هه‌رێما كوردستانێ – عێراق.

Shahla W. Jabar

به‌شی كۆمه‌ڵناسی، كۆلێژی ئاداب، زانكۆی سه‌ڵاحه‌ددین، هه‌رێما كوردستانێ – عێراق.

المراجع

1- اباذري، يوسف و ضاوشيان، حسن(2002)، از طبقة اجتماعي تا سبك زندطي: رويكردهاي نوين در تحليل جامعةشناختي هويت اجتماعي، فصلنامة علوم اجتماعي، سال ثنجم، شمارة (20)، ص 3-27.
2- ذكايي، محمّد سعيد(2002)، خرده فرهنط، سبك زندطي و هويت، مجموعه رشد آموزش علوم اجتماعي ، شماره ، 21، 20-40
3- فاضلي، محمد(2003)، مصرف و سبك زندطي ، قم: صبح صادق، ضاث اوّل
4- مهدويكني، محمّد سعيد(2007)، مفهوم سبك زندطي و طستره آن در علوم اجتماعي، تحقيقات فرهنطي، سال اوّل، شماره 1.، 30-50
5- طرنفل، مايكل (1388)، مفاهيم كليدي ثييَر بوؤرديو، ترجمة، محمد مهدي لبيبي، تهران: شركت نشر نقد افكار.
6- انغليز، ديفد و هيوسون، جون (2013)مدخل الي سوسيولوجيا الثقافة، ترجمة: لما نصير، بيروت: المركز العربي للابحاث و دراسات السياسات.
7- Arslan, Z.E.R.R.İ.N., 2011. Urban Middle Class, Lifestyle and Taste in Keçiören and Çankaya, Ankara: Distinction through Home Furniture and, Furnishing and Decoration. Basılmamış doktora tezi). Orta Doğu Teknik Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
8- Bourdieu, P. (1984). Distinction: A social critique of the judgement of taste. Harvard university press.
9- Bourdieu, P. (1998). Practical reason: On the theory of action. Stanford University Press.
10- Crompton, R., 1996. Consumption and class analysis. The Sociological Review, 44(S1), pp.113-132.
11- Galobardes, B., Costanza, M.C., Bernstein, M.S., Delhumeau, C. and Morabia, A., 2003. Trends in risk factors for lifestyle-related diseases by socioeconomic position in Geneva, Switzerland, 1993–2000: health inequalities persist. American journal of public health, 93(8), pp.1302-1309.
12- Gibbins, J.R. and Reimer, B., 1999. The politics of postmodernity: An introduction to contemporary politics and culture. Sage.
13- Giddens, A. (1991). Modernity and self-identity: Self and society in the late modern age. Stanford university press.
14- Giddens, A., 1991. Modernity and self-identity: Self and society in the late modern age. Stanford university press.
15- Holt, D.B. and Searls, K., 1994. The impact of modernity on consumption: Simmel's Philosophy of Money. ACR North American Advances
16- Jensen, M., 2009. Lifestyle: suggesting mechanisms and a definition from a cognitive science perspective. Environment, development and sustainability, 11(1), pp.215-228.
17- Mohammadpur, A. and Mahmoodi, K. (2016). Lifestyle and identity in contemporary Iranian Kurdistan (a grounded study of Marivan City). Quality & Quantity, 50(5), pp.1907-1928.
18- Pisman, A., Allaert, G. and Lombaerde, P., 2011. Urban and suburban lifestyles and residential preferences in a highly urbanized society. Experiences from a case study in Ghent (Flanders, Belgium). Belgeo. Revue belge de géographie, (1-2), pp.89-104.

19- Rössel, J., 2007. Conditions for the explanatory power of life styles. European Sociological Review, 24(2), pp.231-241.
20- Savage, M., Devine, F., Cunningham, N., Taylor, M., Li, Y., Hjellbrekke, J., Le Roux, B., Friedman, S. and Miles, A., 2013. A new model of social class? Findings from the BBCs Great British Class Survey experiment. Sociology, 47(2), pp.219-250.
21- Simmel, G., 1957. Fashion. American journal of sociology, 62(6), pp.541-558.
22- Simmel, G., 2012. The metropolis and mental life. In The urban sociology reader (pp. 37-45). Routledge.
23- Swartz, D., 2012. Culture and power: The sociology of Pierre Bourdieu. University of Chicago Press.
24- Tolonen, T., 2013. Youth cultures, lifestyles and social class in Finnish contexts. Young, 21(1), pp.55-75.
25- Tolonen, T., 2013. Youth cultures, lifestyles and social class in Finnish contexts. Young, 21(1), pp.55-75.
26- Tomlinson, M., 2003. Lifestyle and social class. European Sociological Review, 19(1), pp.97-111.
27- Trigg, A.B., 2001. Veblen, Bourdieu, and conspicuous consumption. Journal of economic issues, 35(1), pp.99-115.
28- Veblen, T.(2007). Theory of the Leisure Class (Oxford world's classics). Transaction Publishers.
29- Wacquant, L., 1991. Making class: the middle class (es) in social theory and social structure. Bringing class back in: Contemporary and historical perspectives, pp.39-64.
30- Weber, M., 1978. Economy and society: An outline of interpretive sociology (Vol. 1). Univ of California Press.

التنزيلات

منشور

2019-09-30

كيفية الاقتباس

Khorsheed, A., & Jabar, S. W. (2019). شێوازی ژیان و مۆدێله‌ تیۆرییه‌كانی (توێژینه‌وه‌یه‌كی تیۆرییه‌). مجلة العلوم الانسانیة لجامعة زاخو, 7(3), 309–326. https://doi.org/10.26436/hjuoz.2019.7.3.518

إصدار

القسم

مجلة العلوم الانسانیة لجامعة زاخو